Қарсы шапқан геўирдиң, Зийўар барды оңынан, Ер Жанай барды солынан, Ҳәсен хан барды алдынан. Хорезмли қайсарлар, Қайтпай ерди соңынан, Қундақлы қара мылтықтан, Сатырлатып оқ шашты, Қынапқа салса қылт еткен, Суўырып алса жылт еткен, Қәҳәрленсе тас бөлген, Силтегенде бас кескен, Жарқылдаған қылышлар, Геўирлердиң геллесин, Қылт етсе қыйып барады, Дослар берген ақ найза, Жүрегинен жаўларды, Түйреп таслап барады. Хорезм ханы Ҳәсенша, Ләшкерлердиң алдында, Өзи баслап барады, Зийўар менен ер Жанай, Ғаўлап қашқан геўирлерге, Жетип қырғын қылады, Ноғайлар атқан қара топ, Тасларды қақ жарады, Жарадар болған геўирлер, Көзин жаслап барады, Зийўар менен ер Жанай, Лалаўласқан геўирдиң, «Алдын қырдым» дегенде, Кейни ғаўлап толады, «Кейнин қырдым» дегенде, Алды ғаўлап толады, Еки жақтың ләшкери, Қатты саўаш қылады, Геўирлер менен урыста, Зийўар менен ер Жанай, Қайтпай ғайрат салады, Геўирлердиң қанына, Жылға-сайлар толады, Есин билмеген геўирге, Киямет-қайым болады, Тақтаполат залымның, Қызыл жүзи солады, Геўирлерди ноғайлар, Кейнине қарап қуўады, Тақтаполат ханның, Басына күнлер туўады, Хорезмди алыўға, Қанғып келген геўирлер, Көкше таўдың үстинде, Кейнине қашып барады, «Алла»лаған сеслери, Жүрегин жаўдың жарады, Қуўған сайын геўирлерди, Ерлердиң кеўили тасады, Көкше таўдан асады, Найзалар тийген ўақытта, Геўирлер қан қусады. Тақтаполат залым хан, Басына күн туўғанда, Өлигине қарамай, Тириниң ҳалын сорамай, Жарадар болған жолдасын, Қолтықлаўға жарамай, Жүдә жаман сасады, Атына қамшы басады, Кейнине қарап қашады, Бесмазардың сыртында, Геўирлердиң журтында, Қанлы өзек бар екен, Қаны менен ноғайдың, Толып аққан сай екен, Қан сасыған жер екен, Үш күн тынбай урысып, Геўирлерди ноғайлар, Дәрбентке қуўып келеди, Намазлыгер ўақтында, Қанлы өзектиң бойында, Геўир қамал етеди. Геўирдиң ханы Тақта хан, Бесмазардан қашқанда, Зийўар менен Жанайдың, Билген еди ерлигин. Шабарманы Абақан, Ләшкерлерин таслады, Атына қамшы басады, Елине қарап қашады, Ярым ақшам ўақтында, Елине жетип барады, Елине хабар салыпты, Елиндеги халықтың, Ҳәммесин жыйнап алыпты. Арбаларды тоғытып... Ели-журтын ызғытып, Тастай қамал болыпты. Майданнан келген шабарман. Тағы бир қыял ойлады. Тереңге түсип бойлады, «Бул кеткеннен кетерсең, Ләшкерлерге жетерсең, Бәрибир ләшкерлер менен, Жеңе алмаспыз ноғайды, Және қайтып келерсең, Я болмаса журтыңды, Ноғайларға берерсең... Салтанатлы патшамның, Ул перзенти жоқ еди, Көрер көзи улдайын, Жалғыз қызы бар еди. Өзи нашар болса да, Қорықпайтуғын душпаннан, Жүреги күшли шер еди. Нашар да болса қолынан, Ҳәр түрли ис келеди, Не де болса булманнан, Кейниме қарап қайтайын, Қашқанымызды ноғайдан, Билмей жүрген шығарды? Атасының қашқанын, Ақтамаққа айтайын», Деп аттың басын бурады, Алдына туўра жүреди. Қалың елдиң шетинде, Душпанның келер бетинде, Саҳраға бағлар ектирген, Шәменли бағдың ишине, Ақ отаўлар тиктирген, Уўықлары данданнан, Керегеси гүмистен, Шаңарағы сап алтын. Босағасын борлатқан, Маңлайшасын отаўдың, Маржан менен торлатқан, Бақалағын орданың, Гәўҳар менен ойдырған, Маңлайына орданың, Шамшырақ жағып қойдырған, Бир қараған адамның, Көзиниң нурын тойдырған, Ақ ордаға келеди, Аттан әсте түседи. Алтын ақырдың үстинде, Гүмистен қаққан қазыққа, Атын беккем байлады; Көзи оттай жайнады, Сары жез бенен торлатқан, Есикти ашып Абақан, Ишкериге киреди. Зерли жыға басында, Үш жүз алпыс перийзат, Қол қаўсырып қасында. Алтын тарақ қолында, Жипектей шашын тараған, Ханның қызы Қаншайым, Қол қаўсырған бетинде, Алтын тахта отырған, Ақтамақтай арыўға, Әкесиниң ўәзири, Абақан сәлем береди, Бир бәлениң болғанын, Ўәлийлик пенен биледи, Ханның қызы Қаншайым. Гүмистен қазық қақтырып, Арғымақлар бақтырып, Мойнына маржан тақтырып, Алтыннан ақыр салдырып, Көргенниң көзин талдырып, Халықты ҳайран қалдырған, Қайтпайтуғын гүрестен, Табылатуғын ҳәр истен, Гүресиўге ким болса да, Тартынбастан шыққандай, Гүрескенин майданда, Шалқа салып жыққандай, Қарсы сөйлеген адамның Аўзынан зеги шыққандай— Сондай еди Ақтамақ. Қызлар менен қосылып, Күнде ойын, күнде той, Заўықлы сазлар шертилип, Мәслик етип жатқанда, Тақтаполат әкеси, Ноғайлы менен урысып, Ләшкерлери қырылып, Зийўар менен Жанайға, Бетлей алмай майданда, Маңлайлары жарылып, Терилери сыйырылып, Кейнине қашқан хабарды, Еситкенде Ақтамақ, Еси аўып қалыпты, Арадан аз-кем өткен соң, Былбыраған денесин, Зордан жыйнап алыпты. —Бағларда ашылған гүллер лалазар, Жамалымды көрген жанлар қуўанар, Атам менен бирге кеттиң ноғайға, Абақаным, жан атамнан бер хабар? Атам кетти қылалмадым кеўлим шад, Меннен басқа атамда жоқ зүрият, Кетип едиң Хорезмге екеўиң, Абақаным, атамнан тез хабар айт? Он төртимде болып едим пирқаман, Атам менен бирге кеткен, Абақан, Өлимекен, тиримекен жан атам, Сен атамнан хабар бергил, ағажан? —Ноғайлы қырмаға биз еттик жаўлан, Залым ноғайлылар бермеди аман, Ақжүримниң қарсысына барғанда, Ҳаўаз шықты Зийўар, Жанай баладан. Зийўар, Жанай батыр, кирди саўашқа, Шыдам берип мәртлер урған қылышқа. Қалмақлар да қарсы турып майданда, Ноғай менен бизлер түстик жарысқа. Ноғай-қалмақ аш жолбарыстай алысты, Әлмайданда ийзеп найза салысты, Қайтпай ноғайлылар менен урыстық. Ноғайларға қолдан бермей намысты. Зийўар менен Жанай қайсар мәрт екен, Өлмей елин бермеў оларға шәрт екен, Қанша елди қырып қанлар төксең де, Балалардан қорқып қашқан дәрт екен. Бизлер қаштық қуўа берди ноғайлар... Мысал, өртенгендей қалың тоғайлар! Таўдай болып геўирлердиң геллеси, Қанға толып ақты анда көп сайлар. Алдымызда жақын еди Бесмазар, Бизлер қашып жылап келдик зар-зар, Бесмазарда қарсы турып урыстық... Шыдатпады Зийўар, Жанай батырлар. Атаңыз тарықты қатты, солманда, Ноғайдан қутылмақ болды гүманда, Зийўар, Жанай ноғайларға бас болып, Бизлерди зарлатып қуўды оннан да. Сегбир тартып атларымыз болдырды, Залым ноғай жүзимизди солдырды, Арыслан туўған Зийўар менен ер Жанай, Жылға-сайды өликлерге толтырды. Ноғайларға ете алмадық амалды, Атаңның басына қайғы-ғам салды, Басқы таўып, «Қашып қырылмайық», деп, Ләшкерлери Қанлы өзекке қамалды. Атаң Тақтаполат жаман сасқанды, Бесмазардан кейин қатты қашқанды, Ноғайларды Қанлы өзектен өткермей, Дәрбент жолда тоқтатып тур душпанды. «Абақаным, ғарры жанды қыйна»,—деп, «Барғаныңда көздиң жасын тыйма»,—деп, «Атаңыз дәрбенттен елге жиберди, «Қатын-қалаш, ғаррыларды жыйна», - деп. Мәрт болсаң, изиме ҳәзир ересең, Ермесеңиз ноғайға елди бересең! Усы тапсырманы айтты атаңыз, Ақтамақжан, буны қалай көресең? Ақтамақжан, көп ойыңнан пайда жоқ, Көп ойласаң кеўилинде қайғы-шоқ, Азырақ егленсең ноғайлар келип, Зийўар, Жанай жүрегиңе қадар оқ. Хан атаңның қабырғасы сөгилер, Жерге суўдай қызыл қанлар төгилер, Зийўар минип хан атаңнын тахтына, Атаның өлигин тартар гүржилер. Зийўар ерге тоқаллыққа тийерсең, Ақ шашар үстиңе қара кийерсең, Тақтаполат ханның қызы—ханша едиң, Келин болып ноғайға бас ийерсең! Күң болып төбе шашың түйерсең, Күниң ушын ноғайлыны сүйерсең, «Тоқал» деген сөз сүйектен өткенде, Ноғайлының тандырындай күйерсең! Жүрмесеңиз қызыл гүлиң солғаны, Атаңыздың пайманасы толғаны, Қызым барың, я бармаңыз өзиң бил, Абақан ағаңның айтып болғаны. Сол ўақытта Ақтамақ, Орнынан ырғып турады, Үш жүз алпыс қызына, Қарап мойнын бурады! Ақтамақ көзин жаслады, Нәсийҳат берип қызларға Қайсар қыз бир сөз баслады, —Қәнизлерим, сизге қылдым итият, Саўаш күни сайлап миндим әреби ат, Жаслайыңнан бирге өстиң шайқалып, Атлан өш алыўға ҳәр бир перийзат.